jak podwyższyć świadczenie z ZUS. Siedem sposobów na lepszą emeryturę

Część miesięcy w roku
Gdy pracowaliśmy tylko część miesięcy w danym roku, wskaźnik wymiaru za ten rok przy ustalaniu kapitału początkowego był wyliczany przez porównanie sumy zarobków do przeciętnego rocznego wynagrodzenia. Powodowało to, że jeżeli np. pracowaliśmy trzy miesiące, osiągając przeciętne płace, to nasz wskaźnik za ten rok wynosił tylko 25 procent. Drastycznie obniżało to wysokość kapitału emerytalnego. Nowe przepisy pozwalają na inne, bardziej korzystne ustalenie tego wskaźnika. Teraz można go obliczyć, porównując zarobki z przeciętnymi za okres, gdy byliśmy zatrudnieni. Czyli wskaźnik za ten sam rok w opisanym przykładzie wyniesie już 100 procent.
To ogromna różnica, sprawiająca, że nie tylko kapitał emerytalny, ale także obecna lub przyszła emerytura będzie znacznie wyższa. Warunkiem podwyższenia kapitału jest złożenie wniosku, gdyż przeliczenie nie następuje z urzędu. Korzystają na tym osoby, które podjęły zatrudnienie w trakcie roku, a także kobiety powracające do pracy po urlopie wychowawczym, żołnierze podejmujący pracę po wojsku itp. Należy jednak pamiętać, że ten sposób przeliczenia nie dotyczy emerytury wyliczanej na starych zasadach, a jedynie kapitału początkowego.

Rekompensata
W 2009 roku wprowadzono rekompensaty dla osób, które pracowały przez co najmniej piętnaście lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale nie nabyły z tego tytułu prawa do emerytury pomostowej. Rekompensaty stanowią dodatek do kapitału początkowego i łącznie z nim podlegają waloryzacjom, powiększając podstawę obliczenia emerytury ustalanej na nowych zasadach.
Prawo do uzyskania rekompensaty mają osoby urodzone po 1948 roku, które przed 1 stycznia 2009 roku wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2008 roku. Wysokość rekompensaty uzależniona jest m.in. od: s udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych s długości okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze s obniżonego wieku emerytalnego określonego dla danego rodzaju pracy s wieku osoby ubiegającej się o rekompensatę, ukończonego na dzień 31 grudnia 2008 roku.
Wniosek o rekompensatę składa się wraz z wnioskiem emerytalnym, ale gdy przegapiliśmy taką możliwość, możemy go złożyć także w dowolnym momencie, gdy jesteśmy już emerytami. Niestety, wyższa emerytura będzie liczona dopiero od chwili złożenia wymaganych dokumentów.

Po rencie lub świadczeniu przedemerytalnym
Jeżeli za podstawę wymiaru emerytury mamy przyjętą podstawę wymiaru policzoną dla potrzeb świadczenia przedemerytalnego, możemy złożyć wniosek o obliczenie emerytury z innych zarobków sprzed dziesięciu lat, wybranych z dwudziestu poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o emeryturę lub dowolnych dwudziestu. Jeżeli dotychczasowa podstawa wymiaru będzie korzystniejsza, ZUS podwyższy emeryturę.

Półtora świadczenia
Jeżeli się leczymy, jesteśmy schorowani, sprawdźmy, czy nie należy nam się renta z tytułu choroby zawodowej. Uzyskanie takiego świadczenia jest bowiem bardziej korzystne niż zwykła renta. Z chwilą uzyskania wieku emerytalnego otrzymamy bowiem półtora świadczenia, jedno całe i połowę drugiego.
Takie rozwiązanie jest możliwe w przypadku: s renty z tytułu wypadku przy pracy albo choroby zawodowej s renty inwalidy wojennego czy wojskowego z powodu niezdolności do pracy w związku ze służbą wojskową s renty kombatanckiej s renty osoby represjonowanej.
Z chwilą uzyskania prawa do emerytury możemy dostać emeryturę powiększoną o połowę renty lub rentę powiększoną o połowę emerytury. Uwaga! Warto sprawdzić w dokumentach z minionych lat, czy nasza niezdolność do pracy i renta nie może być zakwalifikowana do jednej z wymienionych grup. Nawet po latach możemy się ubiegać o jej orzeczenie.

Dodatek pielęgnacyjny
Dodatek pielęgnacyjny dostaje się z urzędu po ukończeniu 75 lat. Ale możemy go otrzymać wcześniej, jeżeli uzyskamy orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności w przypadku zasiłku pielęgnacyjnego wypłacanego przez MOPS lub orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji – wypłaca ZUS. Warto sprawdzić, czy nasz stan zdrowia nie uprawnia do uzyskania takiego orzeczenia. Zyskujemy 206,76 zł miesięcznie, gdy wypłaca go ZUS lub 153 zł, gdy płatnikiem jest MOPS.

Kapitał z innych lat
Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego, który ma wpływ na wysokość naszej emerytury, można wskazać dziesięć kolejnych lat kalendarzowych z całego okresu przed 1 stycznia 1999 roku. Wcześniejsze przepisy mówiły o konieczności wybrania zarobków z okresu od 1 stycznia 1980 roku do 31 grudnia 1998 roku. To bardzo istotna zmiana, pozwalająca na podwyższenie przyszłego świadczenia dla osób, których zarobki przed 1980 rokiem były wyższe niż później. Przeliczenie kapitału następuje tylko na nasz wniosek.
Jeszcze dokumenty
Cały czas, niezależnie od tego, czy dopiero czekamy na emeryturę lub rentę, czy też już pobieramy te świadczenia, możemy dostarczyć nowe dokumenty potwierdzające pominięty do tej pory staż pracy lub wysokość zarobków. Wówczas ZUS może nam przeliczyć świadczenie. Przy czym staż pracy powiększa emeryturę wyliczaną według starych zasad oraz kapitał początkowy. Natomiast wykazanie nowych zarobków opłaca się tylko wówczas, gdy są one wyższe od wcześniej przyjętych do obliczania emerytury lub kapitału początkowego. Dokumenty potwierdzające zatrudnienie są też niezbędne do wykazania wymaganego stażu pracy niezbędnego do emerytury. Gdy osiągniemy wiek emerytalny, ale będziemy mieli za mało okresów składkowych i nieskładkowych, wówczas nie dostaniemy nawet ustawowej emerytury minimalnej.
Są dwie duże bazy z adresami miejsc przechowywania archiwalnych dokumentów zakładów pracy (patrz ramka). Niestety, najprostszy dostęp jest tylko przez internet. Dane o zakładzie możemy znaleźć, wpisując tam jedynie np. ulicę, na jakiej znajdowało się przedsiębiorstwo lub część – niekoniecznie całość – jego nazwy.

Podajemy adresy stron:
Archiwum w Milanówku

Baza przedsiębiorstw w ZUS