Ruszaj się, by krążyła krew. Zakrzepica może zabić!

Zakrzepy krwi leżą u podstaw trzech najczęstszych, potencjalnie śmiertelnych chorób sercowo-naczyniowych – zawału serca, udaru i żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Średnio co piąty (18 procent) badany ma świadomość, że zakrzepy stanowią zagrożenie dla życia. Jednak jak wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie firmy Bayer aż 71 procent Polaków bagatelizuje ich znaczenie, uznając, że większym zagrożeniem są wypadki drogowe (47 procent).

Według lekarzy, trzy grupy czynników ułatwiają rozwój zakrzepicy. Pierwsza to uszkodzenie naczyń krwionośnych spowodowane urazem, nowotworem, operacją, przebytą zakrzepicą, cewnikiem żylnym. Rozwojowi choroby sprzyjają też zaburzenia przepływu krwi spowodowane ciążą, otyłością, uciskiem na naczynie, porażeniem nerwów oraz wzrost krzepliwości krwi związany z dziedzicznym lub nabytym zaburzeniem krzepnięcia, nowotworem, terapią estrogenami, otyłością. Po 40. roku życia z każdą następną dekadą ryzyko zakrzepicy żylnej podwaja się.

Zakrzepica żył głębokich (ZŻG) polega na powstaniu skrzepliny w żyle, zwykle w nodze, która częściowo lub całkowicie blokuje przepływ krwi. W przypadku oderwania się fragmentu lub całości zakrzepu wraz ze strumieniem krwi może on dotrzeć do płuc, powodując zatorowość płucną. Wśród objawów zakrzepicy żył głębokich specjaliści wymieniają ból, obrzęk, zaczerwienienie skóry wokół dotkniętego obszaru i rozszerzenie żył powierzchniowych. Ponadto skóra może być ciepła w dotyku.

Około jedna trzecia zgonów z powodu zakrzepicy jest spowodowana zatorowością płucną, która polega na zablokowaniu przez skrzeplinę jednego lub więcej naczyń płucnych. Objawy to duszność, ból w klatce piersiowej i przyspieszenie akcji serca, a także krwioplucie.

Ponad połowa Polaków wciąż nie zdaje sobie sprawy z tego, że najlepszym sposobem pozwalającym zminimalizować ryzyko związane z chorobą zakrzepową jest ruch. Odsetek ten dodatkowo spada do szokująco niskiego poziomu wśród osób w wieku 55 – 64 lata.

Warto więc ograniczyć siedzący tryb życia lub chociażby starać się zmieniać pozycję, pójść na krótki spacer, wymachiwać nogami, robić przysiady. Wielogodzinne siedzenie przy biurku czy w długiej podróży powoduje zmniejszenie przepływu krwi przez zgięte kończyny, a mała wilgotność czy niedotlenienie zwiększają ryzyko występowania zakrzepicy. Zdrowa dieta i stała opieka medyczna to równie ważne czynniki mające znaczenie w profilaktyce.