Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wyjątkowa niska waloryzacja. Bo 2014 r. był bez inflacji

(kz)
Paweł Łacheta
Zgodnie z komunikatem prezesa GUS z minionego czwartku, wskaźnik inflacji za miniony rok wyniósł 0 procent. Także w gospodarstwach emeryckich średnie ceny w ubiegłym roku nie wzrosły.

Życzenia na DZIEŃ DZIADKA I BABCI. Wierszyki dla babci i dziadka

Wiersze dla babci i dziadka 2015

Wierszyki na Dzień Babci i Dziadka

Oznacza to, że wskaźnik waloryzacji nie będzie ani tak wysoki, jak to rząd zaplanował w czerwcu, ani nawet dwa razy niższy – jak przyjął w sierpniu, ale blisko czterokrotnie mniejszy od zaplanowanego latem zeszłego roku. Spowoduje to, że marcowe podwyżki świadczeń będą jeszcze niższe niż wszyscy oczekiwali.

Ceny nie rosły

Ostatni raz taka sytuacja, gdy ceny nie rosły, miała miejsce w latach siedemdziesiątych. Potem zawsze była inflacja. Miniony rok był zaskoczeniem dla polityków i ekonomistów, bo nikt nie przewidział sytuacji, gdy ceny, zamiast rosnąć, zaczną spadać.
Według wyliczeń GUS, od kwietnia tego roku zaczęło się zahamowanie cen, a nawet ich spadek. Zjawisko to, niespotykane od lat, trwało do końca roku.
Deflacja, w przeciwieństwie do inflacji, oznacza, że mając w kieszeni tyle samo pieniędzy, więcej możemy za nie kupić. Ale deflacja oznacza także niższą waloryzację, gdyż jej wskaźnik zależy od dwóch czynników: wzrostu cen i płac. Na szczęście, nawet gdyby okazało się, że wskaźnik inflacji jest mniejszy od zera, to przy waloryzacji przyjmuje się go w wysokości 0 proc.
Wówczas o wysokości podwyżek emerytur i rent decyduje jedynie wzrost wynagrodzeń i tak właśnie będzie w marcu.

Oto, jak Główny Urząd Statystyczny podsumował ruch cen z minionego roku w różnych kategoriach towarów:

  • Żywność, napoje bezalkoholowe alkoholowe oraz wyroby tytoniowe: + 0,1 %
  • Żywność i napoje bezalkoholowe: – 0,9 %
  • Tylko żywność: – 0,9 %
  • Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe: + 3,7 %
  • Odzież i obuwie: – 4,7 %
  • Mieszkanie: + 1,1 %
  • Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii: + 1,4 %
  • Tylko nośniki energii: +0,1 %
  • Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego: – 0,1 %
  • Zdrowie: + 0,2 %
  • Transport: – 2,3 %
  • Tylko paliwa do prywatnych środków transportu: – 4,4 %
  • Łączność: + 0,2 %
  • Rekreacja i kultura: +1 %
  • Edukacja: – 3,8 %
  • Restauracje i hotele: + 1,4 %
  • Inne towary i usługi: – 0,2 %

GUS wyliczył też inflację we wszystkich województwach. Jej wskaźnik był w łódzkim jednym z najniższych w kraju i do tego ujemny, to znaczy, że dla łodzian ceny spadły w porównaniu z tymi, jakie były w 2013 roku. Czy faktycznie sami tak to odczuwamy? Tego GUS nie bada.

Waloryzacja jak najniższa

Na podstawie ogłoszonego w zeszły czwartek wskaźnika inflacji oraz wskaźnika wzrostu wynagrodzeń – ogłoszony zostanie na początku lutego – obliczone będzie, o ile zostaną podwyższone świadczenia emerytalno-rentowe i wszystkie dodatki.
Ponieważ inflacja jest zerowa, waloryzacja zostanie wyliczona tylko jako 20 procent wzrostu wynagrodzeń w 2014 r. Ze wstępnych prognoz wynika, że płace wzrosły o ok. 3,5 proc., a zatem wskaźnik waloryzacji wyniesie 0,7 procent.

Pensje z lekką górką

Emerytury nie muszą rosnąć o 20 procent wzrostu płac. To rząd decyduje, jaki to będzie wskaźnik. Może on wynieść 20 procent, jak w tym roku i minionych latach, ale równie dobrze mógł ustalić, że to będzie 100 procent wzrostu wynagrodzeń i wówczas wskaźnik waloryzacji wyniósłby dla wszystkich około 3,5 proc.
Jednak rząd zdecydował w lipcu, że emerytury mogą zostać podwyższone jedynie o 20 procent wzrostu wynagrodzeń. Założył wówczas też, że inflacja będzie wyższa.
W czerwcu rząd przyjął założenie budżetowe, zgodnie z którym inflacja za 2014 r. dla gospodarstw emeryckich miała wynieść 1,5 proc. Natomiast wzrost wynagrodzeń miał sięgnąć 4,1 proc. Stąd wskaźnik waloryzacji:
1,5 % + 0,2 x (4,1 – 1,5) % = 1,5 % + 0,2 x 2,6 % (wzrost wynagrodzeń pomniejszony o inflację) = 1,5 % + 0,52 % = 2,02 %.
Ale już w sierpniu okazało się, że rządowi ekonomiści się pomylili. Wówczas przygotowano nowy plan waloryzacji.
Prognoza inflacyjna w ciągu trzech miesięcy obniżyła się z 1,5 proc. do 0,3 – 0,4 proc., stąd zmiana planowanego wskaźnika waloryzacji do wysokości 1,08 proc., czyli na poziomie dwa razy niższym. Zmieniono w związku z tym zasady obliczenia wysokości waloryzacji. Uchwalono ją jako mieszaną – kwotowo-procentową. Zrobiono to w ten sposób, by praktycznie nic nie dołożyć do kwoty, jaką już w czerwcu przewidziano na podwyżki świadczeń emerytalno-rentowych.
Rząd przyjął, że waloryzacja kwotowa wyniesie 36 zł brutto i obejmie osoby o świadczeniach do 3333 zł. Pozostali świadczeniobiorcy mieli mieć wyliczone podwyżki według faktycznego wzrostu cen. Oznaczało to, że dostaną więcej niż ci o niższych świadczeniach.
Wprowadzenie waloryzacji mieszanej miało jedną zaletę: nie naruszało konstytucji. Przypominamy, że Trybunał Konstytucyjny, który badał waloryzację tylko kwotową, wprowadzoną w 2012 r., uznał , iż takie zasady mogą obowiązywać tylko w wyjątkowych sytuacjach, podyktowanych szczególną sytuacją państwa. Dodatkową korzyścią z wprowadzenia waloryzacji mieszanej było podwyższenie najniższych świadczeń o kwotę wyższą niż wynikałoby to ze wzrostu cen.
W praktyce okazuje się jednak, że tegoroczna waloryzacja będzie tylko kwotowa, bo podwyżka o 36 zł brutto dotyczyć będzie nawet emerytów otrzymujących ponad 5 tys. zł. A zatem zastosowany zostanie ten sam mechanizm, co w 2012 roku, tyle że kwota podwyżki będzie dwa razy mniejsza.
Przypomnijmy, że w 2012 roku wszystkim emerytom i rencistom podniesiono świadczenie o 71 złotych brutto, czyli 57 zł na rękę. W 2014 roku podwyżka wyniesie 36 zł brutto.

Księgarnia Expressu Ilustrowanego: www.ksiegarnia.expressilustrowany.plKsięgarnia Expressu Ilustrowanego: www.ksiegarnia.expressilustrowany.plKsięgarnia Expressu Ilustrowanego: www.ksiegarnia.expressilustrowany.pl

Księgarnia Expressu Ilustrowanego: www.ksiegarnia.expressilustrowany.plKsięgarnia Expressu Ilustrowanego: www.ksiegarnia.expressilustrowany.plKsięgarnia Expressu Ilustrowanego: www.ksiegarnia.expressilustrowany.pl

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Michał Pietrzak - Niedźwiedź włamał się po smalec w Dol. Strążyskiej

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na expressilustrowany.pl Express Ilustrowany