Nowe dowody osobiste. Śluby poza urzędem i inne zmiany w prawie po 1 marca

Bez zeskanowanego podpisu właściciela, informacji o miejscu zameldowania, wzroście czy kolorze oczu. A z drugiej strony z lepszymi zabezpieczeniami i paszportowym formatem zdjęć - tak teraz wyglądają nowe dowody osobiste. Na szczęście unikniemy masowej wymiany dokumentów, gdyż dotychczasowe dowody zachowują swoją ważność do końca terminu, który jest na nich określony.

Najważniejszą zmianą jest zapewne brak informacji o miejscu zamieszkania. A to może być przyczyną problemów. O ile banki czy operatorzy komórkowi powinni zadowolić się podpisanym oświadczeniem o miejscu zamieszkania, o tyle w niektórych placówkach może być konieczne oficjalne poświadczenie miejsca zamieszkania. To z kolei wiąże się z koniecznością wizyty w urzędzie gminy lub miasta i opłatą w wysokości 17 zł. Ponadto wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego można już złożyć w dowolnym urzędzie gminy (lub miasta) w całej Polsce. Jest to możliwe dzięki powstaniu Systemu Rejestrów Państwowych, z którego gminy zaczęły korzystać wraz z początkiem marca. SRP to jedna, centralna baza danych zawierająca m.in. rejestry PESEL, dowodów osobistych i aktów stanu cywilnego.

Nowy ogólnopolski system umożliwia urzędnikom dostęp do danych mieszkańców także spoza danej gminy. Dotychczas każdy urząd miał własny system, a jego pracownicy mieli dostęp tylko do danych mieszkańców z określonej gminy. Dzięki nowym przepisom po odpis aktu urodzenia czy małżeństwa nie musimy udawać się do urzędu właściwego dla miejsca naszego zamieszkania. Możemy je bowiem uzyskać w dowolnym urzędzie gminy lub stanu cywilnego.

Ślub, który wiązał się nieodłącznie z ceremonią w Urzędzie Stanu Cywilnego, może odejść do lamusa. Teraz bowiem narzeczeni mogą się pobrać tam, gdzie mają ochotę, np. na stadionie czy pod ziemią. Jest jednak jeden istotny warunek - miejsce musi gwarantować zachowanie powagi i podniosłości wydarzenia oraz zapewniać bezpieczeństwo uczestników ceremonii. Ponadto, za taką ceremonię trzeba również dodatkowo zapłacić 1000 złotych. Zmiany w przepisach są odpowiedzią na coraz częstsze prośby par o udzielenie ślubu poza Urzędem Stanu Cywilnego.

Żeby jednak skorzystać z możliwości ślubu w plenerze, najpierw para musi złożyć wniosek z prośbą do kierownika Urzędu Stanu Cywilnego. To do niego bowiem będzie należała ostateczna decyzja. Rewolucja może nas również czekać w przypadku imion nadawanych dzieciom. O ile dotychczas imiona o obcym pochodzeniu nie zdarzały się często, o tyle teraz może się to zmienić. Zamiast Kacpra czy Gosi - Mercedes, Liam, John czy Takahiro - być może już czas zacząć się przyzwyczajać do takich imion.

Nowe przepisy pozwalają bowiem rodzicom na nadawanie dzieciom imion obcego pochodzenia. Nie może być ono jednak zdrobniałe, obraźliwe ani ośmieszające. Podobnie jak w przypadku ślubów w plenerze, tak i w tej kwestii, decyzja o tym, czy proponowane przez rodziców imię może zostać nadane, będzie zależała od kierownika Urzędu Stanu Cywilnego.

Nie sprawdził się w poniedziałek nowy system teleinformatyczny rejestrów państwowych, przynajmniej jeśli chodzi o wystawianie aktów zgonu. W Urzędzie Stanu Cywilnego przy al. Piłsudskiego rano trzeba było czekać nawet godzinę na wydanie takiego aktu. W tej sytuacji w południe podjęto decyzję, by dokumenty te były wydawane po staremu, czyli kierownik podpisywał je na papierze, a dopiero potem były przenoszone do aplikacji „Źródło”.

– Czekaliśmy ponad godzinę na sporządzenie aktu zgonu teścia – mówi Monika Śmigielska, którą spotkaliśmy w USC. – Myśleliśmy, że po wejściu nowego systemu rejestracji będziemy załatwieni znacznie szybciej.

Cierpliwie około godziny czekała na polski odpis aktu zgonu Katarzyna Ledzion, której ojciec zmarł w Edynburgu. W podobnej sytuacji byli pozostali interesanci.

– Nowy system działa, ale część niezbędnych danych, których na razie nie ma w aplikacji „Źródło” (jak na przykład nazwisko rodowe matki zmarłego), musimy sprawdzać w bazie PESEL i wracać do „Źródła”, co wydłuża procedurę – mówi Edyta Dobrowolska, kierownik USC w Łodzi.

W przypadku rejestracji dzieci i sporządzania aktów urodzenia kolejki nie było. Maluchowi od razu nadawany jest numer PESEL, podczas gdy w starym systemie trwało to kilka dni, a dokonywano tego w Wydziale Spraw Obywatelskich UMŁ.
Nie było też tłoku w wydziałach spraw obywatelskich, gdzie od wczoraj przyjmowane są wnioski o wydanie nowego dowodu osobistego (jest nieco inny od dotychczasowych). Do godz. 15 w całej Łodzi złożonych zostało ok. 350 takich wniosków, czyli podobnie jak np. w piątek. Osoby, które mają ważne dowody osobiste, nie muszą ich wymieniać na nowe.
***
Rewolucja czeka również lekarzy i stomatologów. Od niedzieli wszystkie prywatne gabinety lekarskie i stomatologiczne muszą być wyposażone w kasy fiskalne. Do tej pory zwolnieni z tego obowiązku byli lekarze, którzy rocznie zarabiali poniżej 20 tys. zł, mieli nie więcej niż 20 pacjentów rocznie i dawali im nie więcej niż 50 porad w ciągu roku. Ponadto kasę fiskalną zainstalować muszą również mechanicy, fryzjerzy, kosmetyczki, doradcy podatkowi czy prawnicy (z wyjątkiem notariuszy). Bez kas fiskalnych pracownicy z tych branż nie mogą już dłużej prowadzić swojej działalności. Byłoby to bowiem niezgodne z prawem.