Twoja waga w ciąży. Tyle kilogramów możesz przytyć bez ryzyka nadwagi. Zobacz, ile kalorii ekstra potrzebuje organizm kobiety

Waga w ciąży rośnie głównie w drugim trymestrze. Liczba kilogramów, których przybywa w ciąży, zależy m.in. od wyjściowej masy ciała kobiety.

Przy przeciętnej wadze 50-60 kg przez 9 miesięcy można zyskać średnio 13 kg. Ważąc mniej, należy przytyć ok. 14 kg. Przy masie ciała wynoszącej 60-80 kg najlepiej przytyć 11 kg, gdy natomiast jest ona wyższa, przyrost wagi nie powinien przekraczać 11 kg. Ogólnie mówi się jednak o tym, by podczas ciąży przybrać na wadze nie więcej niż 14 kg.

W przypadku niedowagi kobieta może przytyć w ciąży od 13 do 18 kilogramów, a w przypadku otyłości zwykle wskazywało się na przyrost wynoszący 5-9 kg. To zalecenia uznawane od lat, jednak najnowsze wnioski z badań szwedzkich pokazały, że przy otyłości olbrzymiej lepiej jest nie przytyć w ciąży wcale, bo zmniejsza to ryzyko powikłań.

Podczas ciąży waga kobiety wzrasta nie tylko o masę rosnącego dziecka, bo powiększa się też m.in. macica, ilość krążącej krwi, masa tkanki gruczołowej w piersiach, wykształca się łożysko. Na to potrzeba dodatkowych kalorii, których należy spożywać więcej. Wbrew potocznym opiniom nie wymaga to jednak jedzenia „za dwoje”, tylko dla dwojga. Masa ciała będzie rosła w prawidłowy sposób, jeśli zamiast objadać się pod wpływem zachcianek w przemyślany sposób planuje się urozmaicone posiłki.

Zobacz: Takie są zasady diety w ciąży

Zarówno zbyt duży, jak i zbyt mały przyrost wagi w ciąży może wpływać na przebieg porodu, jak również na zdrowie matki i dziecka. Gdy jest za duży, zagrożeniem są m.in. predyspozycje do rozwoju nadwagi i otyłości. Zbyt mały może skutkować niską masą urodzeniową dziecka, przedwczesnym porodem, a nawet powstawaniem wad wrodzonych u malucha, takich jak np. zaburzenia neurologiczne, wady wzroku i słuchu, opóźniony rozwój psychiczny.

• W pierwszym trymestrze ciąży (do 13 tygodnia) średni przyrost masy ciała powinien wynieść 0,5-3 kg (ale ok. 2 kg dla pań ważących powyżej 60 kg i ok. 4 kg przy wadze poniżej 50 kg).
• W drugim trymestrze (od 14. do 27. tygodnia ciąży) powinno się przytyć ok. 6 kg przy wadze do 60 kg, 5 kg przy wadze 60-80 kg i 4 kg przy wadze ponad 80 kg.
• W trzecim trymestrze (od 28. do 40. tygodnia ciąży) najlepiej przytyć 4 kg (jednak w przypadku masy ciała większej niż 80 kg przyrost wagi nie powinien przekroczyć 3 kg).

Należy pamiętać, że są to wartości jedynie orientacyjnie, ponieważ każda kobieta ma inny organizm, a tempo zachodzących w nim zmian też może być różne. Podane liczby pozwalają jedynie ocenić, czy pod względem masy ciała wszystko przebiega w sposób zbliżony do ogólnych wytycznych. Jeśli tak nie jest, należy zasięgnąć opinii lekarza. Warto zrobić to również w przypadku zbyt szybkiego tycia, gdy waga wzrasta w tempie 1 kg tygodniowo lub więcej. Sygnały ostrzegawcze o zagrożeniu dla zdrowia to również zwiększone niż zazwyczaj zatrzymywanie wody w organizmie, widoczne w postaci obrzęków rąk, nóg i twarzy.

Aby w ciąży nie rozwinęła się późniejsza nadwaga, należy jeść tylko niewiele więcej niż dotąd, a przy tym zdrowiej. Gdy w brzuchu rozwija się dziecko, przez długi czas potrzebne są jedynie niewielkie dodatkowe dawki kalorii, a znacznie więcej rozmaitych składników odżywczych.

Ile kalorii dodać do diety? W pierwszym trymestrze to dodatkowo maks. 85 kcal. Więcej należy jeść w drugim trymestrze ciąży, jednak zaledwie 285-360 kcal ekstra na dzień. Natomiast w trzecim powinno to być o ok. 475 kcal więcej niż przed ciążą (i o 110-115 więcej niż w drugim trymestrze).

Zalecany naddatek kalorii to nie kolejne posiłki, które należy dołożyć do jadłospisu, a raczej małe przekąski lub dodatkowe produkty w zwyczajowych daniach – przynajmniej przez 2/3 ciąży.

Dawkę ok. 100 kcal zapewni zaledwie:

• jedna kromka pieczywa,
• jajko z warzywami,
• pół opakowania serka wiejskiego z garścią owoców,
• 3 łyżki hummusu z łyżką oliwek i minimarchewkami.

Natomiast niespełna 500 kcal zapewnią lekkie dania, takie jak np. kasza, ryż czy makaron (ok. 50 g przed ugotowaniem) z warzywami, sałatka z jajkiem i pomidorem, sałata z łososiem i sosem winegret, zupa warzywna z pieczonym kurczakiem, musli z jogurtem naturalnym i owocami.

W ciąży warto jeść przede wszystkim wartościowe produkty, bo puste kalorie z przemysłowej żywności nie pomogą w zdrowym rozwoju dziecka, a jedynie mogą mu zaszkodzić. Z ich spożywania wynika nasilony stres oksydacyjny, będący przyczyną procesów zapalnych i degeneracyjnych.

Dieta polecane w ciąży to menu w stylu śródziemnomorskim, które wg badań pomaga zmniejszyć ryzyko rozwoju alergii u dziecka. Z kolei matkom zagrożonym wysokim ciśnieniem poleca się dietę DASH. Dieta MIND z kolei pomoże zadbać szczególnie o układ nerwowy rozwijającej się pociechy.

Jeśli w ciąży przytyjesz w zdrowy sposób, jedząc pełnowartościowe produkty, wkrótce po porodzie masz szansę pozbyć się nawet połowy nowych kilogramów. Resztę możesz stracić samoistnie w czasie wynoszącym do 1,5 roku, a nawet znacznie szybciej, jeśli karmisz piersią. Na produkcję mleka potrzebne są całkiem spore dawki kalorii (ok. 500 kcal dziennie), a do tego dochodzi aktywne życie młodej matki. Dodatkowe kilogramy nie powinny być więc długo twoim zmartwieniem.