W Unii Europejskiej średnia liczba dni wolnych od pracy wynosi 12,6. W Polsce dni wolnych jest 13. Większość z nich jest związanych ze świętami kościelnymi. To nie tylko dwa dni Świat Wielkanocnych, dwa dni świąt Bożego Narodzenia, Boże Ciało i Trzech Króli – święta ściśle religijne, ale również święta państwowe, które jednak w tradycji wiążą się z kościelnymi. Tak jest z Świętem Konstytucji 3 Maja, które jest równocześnie uroczystością Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, tak samo jest z 15 sierpnia czyli państwowym świętem Wojska Polskiego, które jednak przypada tego samego dnia co uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Nawet Nowy Rok to uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki, a 1 maja to Święto pracy i jednocześnie wspomnienie św. Józefa, patrona robotników. Jedynie dzień 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości nie łączy się z żadnym ważniejszym świętem kościelnym (ale to także dzień św. Marcina, kultywowany w Wielkopolsce – stąd rogale świętomarcińskie i „gęsina na św. Marcina”).
Jeszcze więcej wolnego...
Jest jednak szansa, że w kalendarzu pojawi się jeszcze więcej dni wolnych od pracy. Poseł PO Marian Zębala, kardiochirurg i były minister zdrowia zapowiada, że przygotuje projekt ustanawiający dniem wolnym od pracy Wielki Piątek. Jego zdaniem ten dzień powinien być poświęcony refleksji, a zamiast tego jest „rozjeżdżony w przedświątecznym harmiderze”. Jego inicjatywa ma szansę na poparcie przez rządzących, bowiem kilka tygodni temu podjęcie podobnego kroku zapowiadała grupa posłów Prawa i Sprawiedliwości. To już kolejna inicjatywa w tej sprawie, bo pierwsze kroki podjął w 2010 r. ówczesny poseł PO z Bełchatowa Włodzimierz Kula. Jego projektu rządząca PO nie skierowała jednak do dalszych prac.
– Byłem przekonany, że to dobry pomysł, aby w Dzień Męki Pańskiej wierzący, którzy potrzebują wyciszenia, mieli na to szansę – mówił wówczas poseł Kula.
Projekt był zdaniem posła tym bardziej uzasadniony, że tego dnia Polacy i tak pracują „na pół gwizdka”, będąc myślami już przy wielkanocnym stole i spotkaniach w gronie rodzinnym. A jest to prawdą, bowiem w Wielki Piatek w Łodzi nie pracował np. Zakład Wodociągów i Kanalizacji, a łódzki oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych funkcjonował w ograniczonym zakresie.
Ludzie chcą wolnej Wigilii
Gdyby to zwykli ludzie mieli o tym zdecydować o tym, jakie kolejny dzień ma być wolnym od pracy, to większość wybrałaby Wigilię Bożego Narodzenia. W sondażu przeprowadzonym przez pracownię IBRiS dla „Rzeczpospolitej” kilka tygodni temu, ten dzień wybrało aż 58 proc. respondentów. Wielki Piątek znalazł się na drugim miejscu – wskazało go 25 proc. uczestników sondażu.
A może Zielone Świątki?
Środowiska kościelne podnoszą z kolei, że warto aby podkreślić bardziej uroczysty charakter święta Zesłania Ducha Świętego (popularnie jest nazywane Zielonymi Świątkami). Święto to w Kościele katolickim jest obchodzone w niedzielę, 50 dni po Wielkanocy – tego dnia zamknięte ustawowo są również sklepy. Do 1951 roku było to jednak święto trwające dwa dni i również poniedziałek był dniem wolnym od pracy. Władza komunistyczna zniosła ten przywilej (podobnie jak i wolne w święto Trzech Króli, 6 stycznia). W sprawie przywrócenia dnia wolnego od pracy także w drugi dzień Zielonych Świątek petycję do Senatu skierowała Fundacja Naukowa Katolików Eschaton.
Obecnie wolne w poniedziałek po Zielonych Świątkach mają tylko wyznawcy Kościoła Zielonoświątkowego w RP. W krajach protestanckich, np. w Niemczech, Szwajcarii, Holandii oraz w Danii święto to jest obchodzone przez dwa dni.
Kompromisowy pomysł godzący przeciwników i zwolenników ustanawiania kolejnych dni wolnych od pracy zgłosili posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego – proponowali by skrócić czas pracy w Wigilię i Wielki Piątek o cztery godziny. Z kolei NSZZ„Solidarność” też od lat walczy o wolne Wigilie – zwłaszcza dla pracowników handlu.
Zaczęło się od Trzech Króli
Kwestia zwiększenia liczby dni wolnych od pracy w kalendarzu zyskała na popularności gdy w 2011 r. takim dniem stało się na powrót święto Trzech Króli (oficjalna nazwa to Uroczystość Objawienia Pańskiego). Zniesione jako dzień wolny od pracy przez komunistów w 1960 r., dla katolików było świętem nakazanym (obowiązek uczestnictwa tego dnia we mszy).
W przywrócenie świątecznego charakteru tego dnia zaangażował się ówczesny prezydent Łodzi Jerzy Kropwinicki. Z jego inicjatywy dwukrotnie do Sejmu trafiał obywatelski projekt ustawy w tej sprawie. Pod pierwszym podpisało się 700 tys. osób. Został odrzucony po pierwszym czytaniu w Sejmie w październiku 2008 roku. Druga inicjatywa była wsparta podpisami miliona Polaków została odrzucona w 2009 roku. Kropiwnicki mówił wówczas, że planował wystąpić z trzecią inicjatywą i zebrać 2 mln podpisów, ale otrzymał zapewnienie od „ważnego polityka Platformy Obywatelskiej”, że tym wolne w Trzech Króli będzie uchwalone. Tak też się stało, i Trzech Króli, 6 stycznia 2011 roku był pierwszym od 1960 roku świętem wolnym od pracy.
Wolne a wzrost gospodarczy
Przeciwko ustanawianiu kolejnych dni wolnych są ekonomiści i środowiska biznesowe. Twierdzą, że zwiększanie tego rodzaju „przywilejów” prowadzi do zmniejszenia wzrostu gospodarczego. Z kolei socjologowie i psychologowie uważają, że dzięki dodatkowym dniom odpoczynku pracownicy będą bardziej wydajni. Za to pewne jest, że politycy, którzy wychodzą z propozycjami ustanawiania kolejnych dni wolnych są lepiej oceniani przez wyborców...
Zobacz, co potrafi Łukasz Stępień
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
